آموزش جان گاتمن به همسران
در این مطلب می خواهیم به بخشی از آموزش جان گاتمن به همسران بپردازیم. جان گاتمن روانشناس و زوج درمانگر امریکایی است که انصافاً مطالب او کاربردی است لذا می خواهیم بخشی از آموزش جان گاتمن به همسران را با شما به اشتراک بگذاریم.
جان گاتمن حدود 40سال در زمینه عواملی که به رابطه زناشویی موفق کمک می کند پرداخته است.
و همچنین بررسی عواملی که روی طلاق تاثیر می گذارد
یکی از پژوهشهای جان گاتمن روی 130 زوج نشان داده است که هیچ مهم نیست که همسران چه احساسی نسبت به همدیگر دارند
مهم این است که به درد هم اضافه نکنند.
ما مردها می دانیم که ممکن است همسرمان نسبت به خانواده مان حس خوبی نداشته باشند.
چون تجاربی پشت سر گذاشته باشند که باعث آزردگی شان شده باشد.
اگر قبول داریم، کاری نکنیم که همسرمان بیشتر زجر بکشد
مثلا برای تولد مادرمان یا خواهر و از قضا همان کسی که بیشترین مشکل را با همسرمان دارد بهترین جشن را بگیریم.
بیشترین وقت را بگذاریم.
در چنین صحنه هایی نارضایتی رابطه به شدت افزایش پیدا می کند.
این را حتی من به عنوان زوج درمانگر و مشاور خانواده در کلینیک و در جلسات زوج درمانی شاهد بودم.
و جان گاتمن هم به خوبی به این موضوع اشاره می کند.
در بحثی دیگر از آموزش جان گاتمن به همسران ، وی این گونه موضوع خشم را توضیح می دهد که ابراز خشم همیشه هم بد نیست و نباید نگران شد.
زیرا همسرانی که خشم را ابراز می کنند در بلند مدت رابطه رضایت بخشی خواهند داشت.
چون متوجه خط قرمزها می شوند.
البته معنی ابراز خشم، پرخاشگری و توهین نیست.
درگیری فیزیکی نیست.
شکستن و تخریب وسایل خانه نیست.
ویران کننده های رابطه همسران از دید جان گاتمن
جان گاتمن در کتاب ازدواج ها چرا موفق می شوند و چرا شکست می خورند می گوید که به جای این خشم که می تواند موثر باشد به دلیل فوق ، ویژگیهایی که ویرانگر رابطه زناشویی هستند این موارد را شامل می شود:
- عیب جویی
- تحقیر
- گارد گرفتن
- قهر و اجتناب از گفتگو
جر و بحث همسران خوب است یا ید؟
از دیگر نکات مهم آموزش جان گاتمن به همسران بیان این موضوع مهم است که وجود تعارض ، اختلاف نظر و بحث مهم نیست.
خب تا اینجا را احتمالاً بسیاری موافق هستند که ممکن است بحث پیش بیاید.
اما اینکه چه نتیجه ای قرار است از بحث ها بگیرید اهمیت دارد.
اگر قرار به حل و فصل موضوعی باشد، خیلی خوب است.
اگر قرار است که به فراموشی سپرده شود و از کنار مساله ی بگذرید که باز هم ممکن است زنده شود، اشتباه است.
اگر قرار است به فحاشی کشیده شود، خطرناک است.
پس باید به نتیجه قابل قبولی برسد.
پژوهشهای جان گاتمن چه می گوید؟
تحقیق جان گاتمن در آموزش به همسران نشان می دهد که با ثبات ترین روابط زناشویی را همسرانی داشته اند که میران متعادلی از هیجان های مثبت و منفی در رابطه آنها جریان داشته است.
یعنی اگر مدتهاست که رابطه ناراحت کننده است، مشکلی وجود دارد که باید حل شود یا از زوج درمانگر کمک گرفته شود.
زوج های موفق از دید جان گاتمن آنهایی هستند که ناراحتی و خوشحالی آنها جایشان تغییر هم دارد.
و حتی زوج درمانگر جان گاتمن می گوید:
در همسران موفق و روابط سالم نسبت حال خوب به حال بد 5به 1 است.
برای همین وی بر این باور است که شیوه دعوای همسران یکی از گویا ترین راه ها برای تشخیص سلامت زندگی آنهاست.
در پژوهش زوج درمانگر جان گاتمن آشکار شد که در 135 زوجی که مورد پژوهش بودند در زوجهای موفق عموماً خانمها در تغییر اوضاع به شرایط عالی پیشقدم بودند.
در بررسی مراجعان مرکز مشاوره و جلسات زوج درمانی این نه تنها این یافته تایید می شود که حتی می توان گفت که این خانمها هستند که بیشتر برای نگه داری رابطه تلاش می کنند.
و حتی برای مراجعه به زوج درمانگر اهمیت قائلند.
و در آقایان به دلیل ساختار فیزیولوژی و توان کمتری که دارند تحمل آشفتگی شان پایین است.
و این حتی در جلسات زوج درمانی هم شاهد واکنشهایشان هستیم
پس توصیه می کنیم خانمها هوای آقایان را داشته باشند.
حال و هوای رابطه ی پر تنش را عوض کنید
یکی از مشکلات هم در زمان رخ دادن بحث و تنش این است که در حواشی این بحثها، با اینکه لحظاتی هست که اوضاع آرام است اما صرفاً چون چند ساعت قبل، بحثی رخ داده طرفین رابطه به شت سرد، ساکت و جدی رفتار می کنند.
هیچ کدام قادر نیستند با کمی شوخ طبعی مسیر بحث را تغییر دهند.
(منظور لودگی و کوچک شمردن بحث نیست)
بلکه صحبت بر سر حتی لبخند زدن است
چون می تواند حال رابطه را عوض کند.
در مرکز مشاوره و جلسات زوج درمانی شاهد این گزارش بودیم که یکی از زوجها قادر بوده با چنین رفتارهایی فضای سرد و ساکت را تغییر دهد و رابطه را احساسی تر کند.
پس حتما از این نکته به عنوان تمرین استفاده کنید.
در غیر این صورت این خطر وجود دارد که رابطه شما بر اساس عیبجویی پیش برود که جان گاتمن هم در بخش ویران کننده های رابطه همسران که توضیحش گذشت، بیان کرده است.
جان گاتمن می گوید:
اینکه فرد برای احساسات بد خودش به دنبال دلیل و توضیح بگردد، طبیعی است.
اما در طول زمان، ذهن عادت می کند تا برای توجیه و توضیح همه هیجانهای آزار دهنده درونیش، در محیط اطراف جستجو کند.
یعنی خطاهای دیگران را مسبب ناراحتی خودش بداند
این یعنی عیب جویی و سرزنش دیگران؛
راس هریس در کتاب عشق(نشر ارجمند) در عمل می گوید:
ما در دیدن اشتباهات دیگران(همسرمان) بسیار بهتر از ایرادات خودمان عمل می کنیم
یک جمله با ماهیت سرزنش این است:
تو همیشه حرف خودت را می زنی و اصلا دیدگاههای من هیچ اهمیتی برات نداره
به توصیه زوج درمانگر تمرین کنید و به جای سرزنش بگویید:
تو در مورد مواضع خودت حرف زدی من نیاز دارم صحبت کنم و از تو می خوام گوش بدی
تمرین های بیشتر زوج درمانی
به احساسهایی که تجربه می کنید اهمیت دهید، بهتر است دقیقاً بدانید چه احساسهایی را دریافت می کنید.
و این دریافت احساسها، به دلیل مشاهده چه رفتارهایی است؟
بپرسید که من الان چه احساسی دارم؟
در این موقعیت نیاز دارم همسرم چه کاری برای من انجام دهد؟
وقتی پاسخ را به همسرتان انتقال دهید، جایی برای سرزنش باقی نمی ماند.
و زمانی که سرزنش نباشد ، همسرتان هم گارد نمی گیرد.
این بخش را حتما انجام دهید.
نه تنها جزء آموزش جان گاتمن به همسران است که سالها در خصوص شفاف سازی و لایه لایه کردن پیام ، این آموزشها مطرح بوده.
تحقیر
پیش از این هم گفتیم و در بحث آموزش جان گاتمن به همسران هم به طور جدی مطرح شده
آنچه تحقیر را از انتقادهای سرزنش آمیز جدا می کند تمایل به توهین و سوءاستفاده روانی از همسرتان است.
این رفتار به شدت تحریک کننده است.
و می تواند به مشاجره های شدید منجر شود.
گاهی تحقیر در پوششی از شوخی و طنز و کمدی خود را نشان می دهد
احمق ، بی شعور….. تو اگه فهمت می رسید…
اینها نمونه هایی از تحقیر است.
زبان بدن هم می تواند انتقال دهنده تحقیر باشد.
نیشخند زدن، چرخاندن چشم ها، جمع کردن لب و امثال این حرکتها می تواند نشان از تحقیر باشد.
در مرکز مشاوره و جلسه با زوج درمانگر متاسفانه به کررات این موضوع دیده می شود.
نکته مهم: در حالی که زوجهایی که یکی از آنها در جلسه زوج درمانی نسبت به حرف های دیگر برانگیخته نمی شود یا کنترل می کند و خلاصه تحقیر با زبان بدن و کنایه را اجرا نمی کند به همسرش اجازه حرف زدن می دهد و جلسه با آرامش بیشتر و حتی رضایت خود همسران به اتمام می رسد.
چون انرژی شان صرف کنترل همدیگر نشده است.
جان گاتمن در تحلیل روابط همسران به عوامل دیگری هم از جمله حالت دفاعی داشتن و پاسخ ندادن پرداخته است که ما قبلاً در لینک زیر این مطلب را منتشر کرده ایم.
