چرا احساس گناه می‌کنیم؟
شاید تا به حال دقت نکرده باشیم که چرا احساس گناه می‌کنیم؟ این احساس از کجا می آید. چرا بی وجدان نیستیم!؟
احساس گناه از ارزش‌ها و اعتقاداتی که در سیستم فراخود (super ego) وجود دارد، سرچشمه می‌گیرد.
فرایند احساس گناه با سیستم ارزشی افراد مرتبط است.
از دیدگاه فروید افراد سه بخش وجودی نهاد، خود و فراخود دارند. نهاد منبع کنترل غرایز و فراخود منبع ارزش‌ها و هنجارهای انسان است.
احساس گناه از ارزش‌ها و اعتقاداتی که در سیستم فراخود (super ego) وجود دارد سرچشمه می‌گیرد.
سیستم ارزشی در دوران کودکی درون ما شکل گرفته است.
هنگامی که ما در موقعیتی این سیستم ارزشی را زیر پا می‌گذاریم، احساس گناه به وجود می‌آید.
به تعبیر دیگر رویکردهای روانشناسی این بخش “والد” هست که ما را از انجام کاری نادرست منع می کند.
البته ممکن است در درون برخی به دلایل مختلف شکل نگرفته باشد
و در نتیجه افراد نسبت به رفتاری که دارند احساس گناه نکنند.
مثل مجرمانی که مرتکب جرایمی مثل تجاوز می شوند.
دین و مذهب
در بحث چرا احساس گناه می‌کنیم؟ دین و آموزشهای مذهبی یکی از مؤلفه‌هایی است که می‌تواند در ساختار فراخود تأثیرگذار باشد.
و عامل بازدارنده از ارتکاب تخلفات اخلاقی
مورد دیگری که در فراخود مؤثر است ارزش‌هایی است که والدین به ما انتقال داده‌اند.
برای مثال ممکن است در خانواده‌ای ثروت، دروغ‌نگفتن، کمک به هم‌نوع و… ارزش باشد.
اگر فرد نتواند این موارد را رعایت کند و آن‌ها را زیر سوال ببرد احساس گناه شکل می‌گیرد.
به دلیل اینکه سیستم ارزشی از کودکی شکل می‌گیرد
اگر ما با جامعه‌ای مواجه شویم که بر ضد این قواعد عمل کند، در ما احساس گناه ایجاد می‌شود.
به عنوان مثال فردی که در کودکی با سیستم ارزشی حجاب آشنایی پیدا کرده و با آن بزرگ شده است، اگر به جامعه‌ای وارد شود که حجاب ضدارزش باشد، برای
اینکه طرد نشود ممکن است مجبور است همرنگ مردم شود، یا تحت این فشار، خود را پنهان کند.
احساس گناه و اضطراب
در پایان بحث چرا احساس گناه می‌کنیم؟ احساس گناه برای افراد حالات اضطرابی ایجاد می‌کند که می‌تواند با افسردگی نیز همراه شود.
زیرا ذهن تحت فشار از چند گانگی ها در جامعه و محیط زندگی اش قرار می گیرد.
جایی که بر سر دست ندادن با جنس مخالف ، متاسفانه نگاه تحقیر آمیز یا امل بودن می شود فرد مدتها با احساس گناه و فشار روانی دست و پنجه نرم می کند.
شاید در مکانی و موقعیتی دست بدهد با نگرانی از اینکه خانواده اش بفهمند یا نه و در جایی دیگر به گونه ای متفاوت رفتار کند.
یا اگر بر سر ارزشهای خود پافشاری کند نگرانی طرد شدن هم داشته باشد.
شایع‌ترین مشکلاتی که این افراد تجربه می‌کنند اختلالات اضطرابی است که به صورت تنگی نفس، تپش قلب و… بروز می‌یابد.
این افراد هنگامی که به اتفاقی که بر خلاف ارزشهای آن‌ها بوده فکر می‌کنند دچار اضطراب می‌شوند.
احساس گناه فرایندی درونی است و ممکن است افراد آن را بروز ندهند.
احساس گناه می‌تواند رضایت از زندگی را کاهش دهد.
در عدم رضایت از زندگی عوامل بسیاری مؤثر است اما احساس گناه می‌تواند به شکل رضایت نداشتن از زندگی و این اجبارها در ایفای نقشهای مختلف خود را نشان دهد.
مرکز مشاوره شرق تهران
در انتهای بحث چرا احساس گناه می‌کنیم؟ توصیه می کنم اگر شما هم از جمله کسانی هستید که بر سر ارزشهای خود و واکنش جامعه و اطرافیان مردد می شوید و ذهنتان مشوش و بیقرار است حتما از خدمات مرکز مشاوره شرق تهران استفاده کنید.
جلسات مشاوره در مرکز روانشناسی امین میرموسوی به شما کمک می کند تا ذهن روشن و احساس آرامش را به دست بیاورید.
