چرخه هیجانها
چرخه هیجانها روشی مفید است برای ارتقای انعطاف‌پذیری روانشناختی.
هنگامی که مراجعین بتوانند احساسات خود را به طور دقیق شناسایی کنند، برای مدیریت آنها مجهزتر خواهند بود.
روان‌درمانی مسیرهای زیادی را برای رشد ارائه می‌دهد و یکی از مزایای کلیدی آن یادگیری شناسایی، درک و ابراز هیجانهاست.
هیجانها، افکار، رفتارها و روابط ما را هدایت می‌کنند، با این حال بسیاری از افراد برای نامگذاری یا حتی تشخیص طیف کامل احساسات خود تلاش می‌کنند.
اینجاست که سیکل هیجانها به ابزاری ضروری در درمان تبدیل می‌شود.
چرخ احساسات که در ابتدا توسط روانشناس رابرت پلاچیک در سال ۱۹۸۰ توسعه داده شد، به مرور زمان تکامل یافته و شامل نسخه‌هایی است که طیف گسترده‌ای از هیجانها را ترسیم می‌کنند.
در هسته خود، هیجانها را به دسته‌های اساسی مانند شادی، غم، عصبانیت، ترس، انزجار و تعجب سازماندهی می‌کند. هیجانهایی که در فرهنگ‌های مختلف به عنوان احساسات جهان شمول شناخته می‌شوند.
این هیجانهای بنیادی به طور گسترده در تحقیقات روانشناسی، از جمله کار اکمن و همکاران، مورد بررسی قرار گرفته‌اند (۱۹۷۲)، که آنها را به عنوان احساسات ذاتی بیولوژیکی شناسایی کرد و از طریق نشانه‌های چهره بیان کرد.
برخی از نسخه‌های چرخه، این دسته‌ها را گسترش داده‌اند تا در زمینه‌های درمانی بهتر عمل کنند.
نسخه فارسی این تصویر رو به زودی بارگذاری خواهیم کرد
چرا از چرخه هیجانها استفاده کنیم؟
چرخ احساسات چارچوبی را برای مراجعین ارائه می‌دهد تا سواد هیجانی خود را افزایش دهند.
و یک مهارت حیاتی برای سلامت روان است.
بسیاری از افراد وقتی از آنها پرسیده می‌شود چه احساسی دارند، به طور پیش‌فرض از توصیف‌های مبهمی مانند “خوب” یا “ناراحت” استفاده می‌کنند، اما این چرخه ساختاری را برای
مشخص کردن احساسات خاص فراهم می‌کند. کاربردهای آن عبارتند از:
۱. بهبود آگاهی عاطفی
چرخ احساسات با ارائه یک چارچوب روشن، به مراجعین کمک می‌کند تا بین احساسات اولیه و ثانویه تمایز قائل شوند.
به عنوان مثال، احساس “عصبانیت” ممکن است از “تحقیر” یا “خیانت” ناشی شود که هر کدام بار عاطفی متفاوتی دارند.
۲. افزایش تنظیم هیجانی
شناسایی دقیق احساسات، مراجعین را قادر می‌سازد تا آنها را به طور مؤثرتری مدیریت کنند.
به عنوان مثال، تشخیص «غرق شدگی»(به معنی فشار روانی زیاد و احساس غرق شدگی در این حجم فشار) به عنوان هیجانی در دسته «ناراحت‌کننده» ممکن است باعث تمرین‌های ذهن‌آگاهی برای اضطراب شود.
در حالی که شناسایی «عصبانیت» می تواند ما را به سمت تکنیکهای حل تعارض سوق دهد.
تحقیقات نشان می‌دهد که نامگذاری احساسات، قشر جلوی مغز را درگیر می‌کند، که به تنظیم پاسخ‌های عاطفی کمک می‌کند.
۳. حمایت از خوداندیشی
این چرخه، مراجعین را تشویق می‌کند تا به مرور زمان هیجانهای خود را بررسی کنند.
آنها ممکن است متوجه شوند که چگونه «ناامیدی» هنگام تعرض به مرزهای شخصی می تواند به «پرخاشگری» تبدیل شود
و شناخت ارزشمندی برای تغییر رفتار ارائه می‌دهد.
تأمل در مورد این الگوها، خودآگاهی را ایجاد می‌کند و پاسخ‌های عاطفی سالم‌تری را پرورش می‌دهد.
۴. بهبود ارتباط
چه در درمان فردی، زوجی یا خانوادگی، دایره هیجانها به مراجعین کمک می‌کند تا هیجانات خود را واضح‌تر بیان کنند.
که این موضوع می‌تواند سوءتفاهم‌ها را کاهش دهد و گفتگوی سازنده را تسهیل کند و آن را به ابزاری قدرتمند برای بهبود روابط تبدیل کند.
5. شناسایی الگوهای رفتاری
احساسات اغلب باعث ایجاد واکنش می‌شوند و این دایره به کشف این ارتباطات کمک می‌کند.
به عنوان مثال، تشخیص اینکه “شرم” منجر به اجتناب(دوری از موقعیتها به جای روبرو شدن) می‌شود یا “ناکافی بودن” باعث تعلل می‌شود، می‌تواند مراجعین را به سمت تغییرات رفتاری سازنده‌تر هدایت کند.
6. ردیابی روندهای هیجانی
مراجعان می‌توانند از چرخ به عنوان ابزاری برای ثبت احساسات در طول زمان استفاده کنند.
این عمل آگاهی عاطفی را ارتقا می‌دهد و به درمانگران کمک می‌کند تا الگوهایی را شناسایی کنند که می‌توانند در تشخیص و برنامه‌ریزی درمان مؤثر باشند.
نحوه استفاده از چرخ هیجانی در درمان برای درمانگران
چرخ هیجان را می‌توان به طور یکپارچه در رویکردهای درمانی مختلف ادغام کرد:
درمان را با دایره هیجانها شروع کنید تا پایه‌ای برای کاوش عاطفی ایجاد شود. وقتی مراجعی در ابراز احساسات مشکل دارد، او را به بررسی این دایره هدایت کنید و بپرسید که احساساتش در کجا ممکن است جای بگیرد.
راهنمای کاوش هیجان
از چرخ برای کاوش رویدادهای خاص استفاده کنید.
مراجعین می‌توانند لایه‌های هیجانها – مثلاً “هیجان زده بودن یا ذوق زده بودن” و در برابر “اضطراب” قبل از یک رو برو شدن با یه اتفاق – را شناسایی کرده و آنها را با درک بیشتری پردازش کنند
آن را در تمرین‌های ذهن آگاهی بگنجانید:
درمان‌های مبتنی بر ذهن آگاهی، مانند درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، می‌توانند از این دایره برای کمک به مراجعین در توجه و نامگذاری بدون قضاوت احساسات استفاده کنند
و پذیرش و تنظیم هیجان را تقویت کنند.
از این روش به عنوان تکلیف منزل استفاده کنید:
مراجعین را تشویق کنید تا احساسات خود را در طول هفته با استفاده از این دایره پیگیری کنند. این کار باعث ایجاد روانی عاطفی و خلاقیت می‌شود.