چرا نوجوانان خطرپذیری بالایی دارند؟

شاید برای شما هم سوال باشد که چرا نوجوانان خطرپذیری بالایی دارند؟ تجربه ای که خانواده های دارای نوجوان را گاهی با بحران مواجه می کند.

سال های نوجوانی می تواند چالش برانگیز باشد. نوجوانها اغلب با مشکلات سازگاری، اشتباه کردن و آزمون و خطای مسیرهای جدید سر و کار دارند

ویژگی این دوره سنی موجب هوس کسب تجربه های جدید می شود و این یعنی جویای هیجان بودن

نتایج یک مطالعه بین‌المللی روی نوجوانان از 11 کشور نشان داد که ریسک‌پذیری نوجوانان در حدود 19 سالگی به اوج خود می رسد.

خبر خوب این است که ریسک پذیری برای اکثر نوجوانان یک “مرحله” است.(1)

و نوجوانان از این مرحله عبور می کنند.

اما داستان ریسک پذیری بالای نوجوان چیست؟ و این ویژگی از کجا آب می خورد؟

رشد و تحول مغز در نوجوان

در ادامه بحث چرا نوجوانان خطرپذیری بالایی دارند؟ پژوهشگران دریافتند که بخش‌هایی از مغز نوجوان که کنترل تکانه و برنامه‌ریزی را هدایت می‌کند تا حدود ۲۵ سالگی به طور کامل رشد نمی‌کند.

تفاوت در رشد مغز گاهی اوقات می تواند مقصر اصلی در تصمیم گیری سریع نوجوانان باشد، تصمیم هایی اغلب بدون در نظر گرفتن عواقب آن.

مسائل مربوط به ضعف در کنترل تکانه و برنامه ریزی می تواند تمایل نوجوانان را به رفتارهای پرخطر افزایش دهد.

اما در کنار این رشد و تحول مغز نباید فشار همسالان و دوستان را فراموش کنیم!

هنگام صحبت در مورد تصمیم گیری های پرخطر و نوجوانان، چیزی که مهم است نحوه تأثیر فشار همسالان بر نوجوانان است.

وقتی نوجوانان رفتار پرخطری انجام می دهند، حتی ممکن است از دوستان خود توجه و بازخورد مثبت دریافت کنند.

تحقیقات نشان داده است که حضور همسالان می تواند تمایل افراد را برای انجام رفتارهای مخاطره آمیز افزایش دهد.

علاوه بر این، نشان داد که این امر به ویژه در میان پسران صادق است، که چندان تعجب آور نیست.

نوجوانان به شدت می خواهند مورد قبول همسالان خود قرار بگیرند.

زیرا هر چه کودکان به سن نوجوانی می رسند به مرور رفتارهای خود را با معیارهای گروه همسال وفق داده و در حدود 15 سالگی میزان سازگاری با معیارهای گروه همسالان به اوج خود می رسد.(2)

این به معنی این نیست که نگذاریم نوجوان با همسالان خود در ارتباط باشد. آنها بالاخره راه خود را پیدا می کنند.

مجموعه ای این ویژگیها به این معنی است که خانواده ها باید از راهنمایی های متخصص مشاور خانواده حتما استفاده کنند.

یک ویژگی جالب دیگر

اینکه چرا نوجوانان خطرپذیری بالایی دارند؟ به یک ویژگی جالب دیگر هم مربوط می شود

این کنجکاوی همواره وجود داشته که چرا نوجوانان با وجود توانایی تفکر فوق العاده باز هم تصمیم های پرخطر می گیرند

طی پژوهشهای دو دهه گذشته پژوهشگران متوجه یک نکته کلیدی شدند و آن اینکه وقتی نوجوانان با یک انتخاب پرخطر مواجه می‌شوند، بیشتر از بزرگسالان روی پاداش‌ها و جذابیتهایی که آن انتخاب برایشان دارد متمرکز هستند.(3)

یعنی جذابیتهای آن تصیمیم بیشتر از بزرگسالان آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.

حال آنکه ممکن است همان جذابیتها برای ما بزرگسالان اصلا مهم نباشد

اما نمی توانیم در مورد پوچ بودن و بی اهمیت بودن جذابیتهای هر تصمیمی که نوجوان می گیرد، صحبت کنیم و سعی کنیم آنها را منصرف کنیم.

چون طرز تفکر ما با نوجوانان به همین دلیلی که توضیح دادم بسیار متفاوت است.

1Shannon Weaver(2021);Risky Behavior in Teens: What Parents Should Know-

2-جمهری، فرهاد؛ احدی، حسن(1401) روانشناسی رشد(نوجوانی، بزرگسالی)

Laurence Steinberg ; (2016); Why teenagers make risky decisions